Van lineair naar circulair
De lineaire “Take, make, waste”-economie ligt aan de basis van ons huidige belastingstelsel dat arbeid zwaar belast terwijl het gebruik van natuurlijke bronnen amper belast of zelfs gesubsidieerd wordt. 50% van de belastinginkomsten voor de EU komt uit arbeid (inkomstenbelasting, loonheffingen en sociale premies). Aangezien bedrijven hun kosten en dus ook belastinguitgaven constant willen optimaliseren, zijn ze geneigd om almaar minder arbeidskrachten in te zetten, zelfs als dit meer verbruik van materialen met zich meebrengt.
Dit systeem brengt een waaier aan negatieve externaliteiten met zich mee zoals het uitputten van natuurlijke grondstoffen en de onderbenutting van menselijk kapitaal.
Ex’Tax wil deze tendens omdraaien en een acceleratie naar een inclusieve circulaire economie aanmoedigen door middel van een belastingverlaging op arbeid en een verhoging op natuurlijke grondstoffen. Kort gezegd: “The polluter should pay”. Dit zal stijgende grondstoffenprijzen met zich meebrengen waardoor efficiëntie wordt aangemoedigd en bedrijven op innovatieve wijze moeten omgaan met hun afvalstoffen. Daarbovenop zal een circulaire economie veel arbeidsintensiever zijn, wat veel nieuwe jobopportuniteiten met zich mee zal brengen.
Samengevat zou deze belastinghervorming moeten leiden tot een level playing field tussen de lineaire en de circulaire economie waar innovatieve nieuwe businessmodellen kunnen groeien voor een duurzamere en inclusievere maatschappij.
Ex’Tax beseft dat deze hervorming een aanzienlijke uitdaging is, aangezien belastingen een gevoelig onderwerp zijn en er verschillen tussen landen onderling bestaan. Daarom is het heel belangrijk om overheden te ondersteunen en de inspanningen goed te coördineren, maar ook om het model te staven met voldoende bewijsmateriaal.
Getest en bewezen
Ex’Tax heeft zopas een onderzoek gepubliceerd over de impact van 20 verschillende maatregelen die een taxshift beogen. De studie werd uitgevoerd in samenwerking met Cambridge Econometrics en de vier grootste belastingexperts, Deloitte, EY, KMPG en PwC. Voor elk scenario hebben de onderzoekers de impact in kaart gebracht tussen 2021 en 2025. Het resultaat? Meer dan 1.765 miljard euro in belastinginkomsten zal verschoven worden in de EU27. De gevolgen hiervan zijn:
- Hogere economische groei met toename van het bbp van 574 miljard euro.
- Hogere tewerkstelling met meer dan 18 miljoen extra arbeidsjaren toegevoegd.
- De groei in tewerkstelling zal de groei in bbp overtreffen, wat een indicator is voor inclusieve groei.
- Potentieel voor grotere publieke investeringen tot 124 miljard euro
- Reductie van 529 miljoen ton co2-emissies
- Gezamenlijke besparing van energie-import van 56 miljard euro voor de Europese lidstaten
Dit onderzoek toont aan dat progressieve impact mogelijk is. Daarbovenop laten de resultaten zien dat milieuproblemen en sociale issues tegelijkertijd op te lossen zijn.