26.10.20233 min
Deel het artikel
Erfbelasting betalen met cultuurgoederen
Het is niet altijd een zegen om kunstwerken te erven. Het zal u maar overkomen. U erft een prachtig kunstwerk met grote faam en vooral met een hoge waarde. U heeft echter niet voldoende middelen om de erfbelasting te betalen. Vaak moet het kunstwerk dan verkocht worden. Verkopen van kunst is op zich al niet zo evident en bovendien verhuizen er daardoor heel vaak mooie kunstwerken naar het buitenland. Om dit te vermijden heeft de wetgever in 1985 een regeling ingevoerd waardoor erfbelasting kan betaald worden via de overdracht van de kunstwerken zelf. Deze regeling werd opgenomen in het Brussels en Waals Wetboek Successierechten, alsook in de Vlaamse Codex Fiscaliteit.
Het betreft een toepassing van een principe ingeschreven in ons Burgerlijk Wetboek, de zogenaamde “inbetalinggeving”, dat voorziet dat in onderling akkoord tussen een schuldenaar en diens schuldeiser, deze laatste een andere prestatie in betaling kan aanvaarden ter voldoening van een geldschuld (in casu de verschuldigde successierechten/erfbelasting).
Nieuw in Vlaanderen¹
Sinds 1 juli 2023 is de bestaande regelgeving in het Vlaamse gewest aangepast en uitgebreid: de nieuwe regeling is niet alleen heel wat toegankelijker, maar bovendien ook fiscaal interessanter.
Toegankelijker omdat het toepassingsgebied is uitgebreid tot inbetalinggeving van “cultuurgoederen”, waar de wetgeving voordien enkel sloeg op “kunstwerken”. Naast schilderwerken of beeldhouwkunst, kunnen nu ook onder meer archeologische vondsten, juwelen, manuscripten en wetenschappelijke objecten in aanmerking komen.
De regeling is ook fiscaal aantrekkelijker gemaakt in Vlaanderen omdat de voor inbetalinggeving aangeboden cultuurgoederen voor 120% van hun marktwaarde in aanmerking zullen worden genomen. De marktwaarde van de aangeboden cultuurgoederen zal worden bepaald door een speciale commissie (de zogenaamde “Topstukkenraad”) en wordt vervolgens vastgesteld door de Vlaamse regering. Het feit dat de cultuurgoederen voor 120% van hun marktwaarde in aanmerking worden genomen, betekent de facto een korting van 20% op de fiscale factuur van de erfbelasting en houdt dus een substantieel voordeel in voor degene die kiest voor inbetalinggeving met cultuurgoederen versus degene die de erfbelasting betaalt met geld.
Toegankelijker omdat het toepassingsgebied is uitgebreid tot inbetalinggeving van “cultuurgoederen”, waar de wetgeving voordien enkel sloeg op “kunstwerken”. Naast schilderwerken of beeldhouwkunst, kunnen nu ook onder meer archeologische vondsten, juwelen, manuscripten en wetenschappelijke objecten in aanmerking komen.
De regeling is ook fiscaal aantrekkelijker gemaakt in Vlaanderen omdat de voor inbetalinggeving aangeboden cultuurgoederen voor 120% van hun marktwaarde in aanmerking zullen worden genomen. De marktwaarde van de aangeboden cultuurgoederen zal worden bepaald door een speciale commissie (de zogenaamde “Topstukkenraad”) en wordt vervolgens vastgesteld door de Vlaamse regering. Het feit dat de cultuurgoederen voor 120% van hun marktwaarde in aanmerking worden genomen, betekent de facto een korting van 20% op de fiscale factuur van de erfbelasting en houdt dus een substantieel voordeel in voor degene die kiest voor inbetalinggeving met cultuurgoederen versus degene die de erfbelasting betaalt met geld.
Welke zijn de voorwaarden?
Om voor de regeling in aanmerking te komen, moeten de cultuurgoederen in hun geheel in volle eigendom toebehoren aan de overledene en/of diens langstlevende echtgenoot of wettelijk samenwonende partner en/of diens erfgenamen, legatarissen of begiftigden. Als de cultuurgoederen zijn ingebracht in een rechtspersoon, zoals bijvoorbeeld een private stichting, die niet is opgenomen als legataris in het testament van de erflater, kan dit dus een obstakel vormen voor de toepassing van de procedure van de inbetalinggeving.
Interessant is ook dat vóór het overlijden door de bezitter bij de Topstukkenraad een vraag kan worden ingediend om na te gaan of bepaalde goederen die deze in bezit heeft in aanmerking zouden kunnen komen voor de latere betaling van de erfbelasting via de procedure van inbetalinggeving.
De betaling van erfbelasting door inbetalinggeving van cultuurgoederen dient wel in alle gevallen nog steeds aanvaard te worden door de fiscale administratie, het is dus geen recht van de belastingplichtige om de erfbelasting op die wijze te voldoen.
Interessant is ook dat vóór het overlijden door de bezitter bij de Topstukkenraad een vraag kan worden ingediend om na te gaan of bepaalde goederen die deze in bezit heeft in aanmerking zouden kunnen komen voor de latere betaling van de erfbelasting via de procedure van inbetalinggeving.
De betaling van erfbelasting door inbetalinggeving van cultuurgoederen dient wel in alle gevallen nog steeds aanvaard te worden door de fiscale administratie, het is dus geen recht van de belastingplichtige om de erfbelasting op die wijze te voldoen.
Nieuwe mogelijkheden voor planning met kunst
De uitbreiding van het toepassingsgebied voor de procedure van inbetalinggeving en de nieuwe fiscale stimuli bieden interessante nieuwe planningsmogelijkheden voor bezitters van cultuurgoederen.
Wenst u meer uitleg over welke cultuurgoederen in aanmerking zouden kunnen komen of over de procedure van de inbetalinggeving, aarzel dan niet om via uw Private Banker advies in te winnen bij de collega´s van Estate Planning en Art Advisory.
Wenst u meer uitleg over welke cultuurgoederen in aanmerking zouden kunnen komen of over de procedure van de inbetalinggeving, aarzel dan niet om via uw Private Banker advies in te winnen bij de collega´s van Estate Planning en Art Advisory.
¹ De hier besproken regeling is de regeling die per 1/7/2023 in het Vlaamse Gewest werd ingevoerd. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en het Waalse Gewest geldt nog steeds de eerdere procedure van inbetalinggeving.
Dit is commerciële informatie uitgaande van Bank Degroof Petercam nv, met zetel te Nijverheidsstraat 44, 1040 Brussel, België (hierna “Bank Degroof Petercam”), die verantwoordelijk is voor de productie en de verdeling ervan. De informatie in dit document is uitsluitend bedoeld voor algemene informatiedoeleinden en mag niet worden beschouwd als raad over financiële planning in de zin van de Wet van 25 april 2014, noch als enig ander advies, voorstel of persoonlijke informatie, noch als openbaar aanbod van financiële instrumenten. De algemene informatie in dit document is niet afgestemd op de individuele persoonlijke situatie van de geadresseerde/lezer/ontvanger. Dit document is niet bedoeld om een volledige beschrijving te geven van de geldende wettelijke bepalingen, de rechtsleer of de rechtspraak, noch van de financiële dienst(en) die Bank Degroof Petercam aanbiedt. Hoewel alle voorzorgen werden genomen en Bank Degroof Petercam bij de redactie van huidig document beroep heeft gedaan op bronnen welke ze betrouwbaar acht, kan Bank Degroof Petercam de juistheid of volledigheid van de informatie in dit document niet garanderen en kunnen noch Bank Degroof Petercam, noch haar verbonden vennootschappen, bestuurders, adviseurs of werknemers verantwoordelijk worden gesteld voor enige onjuiste, onvolledige of ontbrekende informatie, of voor enige rechtstreekse of onrechtstreekse schade, verlies, kosten, vordering of andere uitgave die voortvloeit uit het gebruik van dit document, behalve in het geval van opzettelijke fout of grove nalatigheid.
Huidig document mag niet worden gekopieerd of verspreid zonder voorafgaandelijke schriftelijke toestemming vanwege Bank Degroof Petercam.
De verstrekte informatie is correct op de datum van publicatie.
Bank Degroof Petercam is erkend door en staat onder prudentiëel toezicht van de Nationale Bank van België, Berlaimontlaan 14, 1000 Brussel, en onder het toezicht van de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA), Congresstraat 12-14, 1000 Brussel, voor de bescherming van beleggers en consumenten.
Verantwoordelijke uitgever: Bank Degroof Petercam
Wettelijk adres: Bank Degroof Petercam nv, Nijverheidsstraat 44, 1040 Brussel.
BTW: BE 0403.212.172 (RPR Brussel) - FSMA 040460 A
Huidig document mag niet worden gekopieerd of verspreid zonder voorafgaandelijke schriftelijke toestemming vanwege Bank Degroof Petercam.
De verstrekte informatie is correct op de datum van publicatie.
Bank Degroof Petercam is erkend door en staat onder prudentiëel toezicht van de Nationale Bank van België, Berlaimontlaan 14, 1000 Brussel, en onder het toezicht van de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA), Congresstraat 12-14, 1000 Brussel, voor de bescherming van beleggers en consumenten.
Verantwoordelijke uitgever: Bank Degroof Petercam
Wettelijk adres: Bank Degroof Petercam nv, Nijverheidsstraat 44, 1040 Brussel.
BTW: BE 0403.212.172 (RPR Brussel) - FSMA 040460 A
Deel het artikel
Gerelateerde artikelen
Nijverheidsstraat 44
1040 Brussel
België
+32 2 287 91 111040 Brussel
België
BTW BE 0403 212 172
RPR Brussel
RPR Brussel
Gereglementeerd door de Belgische Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA) en de Nationale Bank van België | Alle rechten voorbehouden 2024, Degroof Petercam