Monthly Market News
16.10.20235 min
Deel het artikel
Monthly Market News September 2023 – Trends in de markt
De verwachtingen voor de monetaire politiek van centrale banken blijven een grote invloed op de financiële markten uitoefenen. Zowel aandelen- als obligatiekoersen moesten terrein prijsgeven in september.
Onze expert, Alexandre Gauthy, analyseert de markttrends van september 2023.
Aandelenmarkten: renteverwachtingen wegen op de aandelenkoersen
In het derde kwartaal bereikten verschillende belangrijke indices hun piek tot dusver dit jaar, maar in september moesten de aandelenmarkten een deel van de eerdere winsten inleveren. De beleggers stellen zich de vraag of een sterker dan verwachte economie in de VS goed nieuws is voor aandelen, indien dat betekent dat monetaire versoepelingen verder naar de toekomst verschuiven (‘hoger voor langer’) en intussen de obligatierente verder oploopt. In Europa treedt de vrees voor een recessie wel meer naar de voorgrond, met afzwakkende economische indicatoren en een stijgende olieprijs. De Amerikaanse aandelen presteerden zwakker dan de Europese, maar dat werd deels gecompenseerd door de stijging van de dollar. Japanse aandelen kwamen meer in de belangstelling te staan bij beleggers dankzij een verbetering van het economisch momentum. De Chinese aandelen blijven vrij zwak presteren, wat zijn weerslag heeft op de performance van de emerging markets als geheel.
De Amerikaanse megacap namen (de "Magnificent Seven") uit de technologie en andere groeisectoren underperformden de ruimere markt. Hun veelal hogere beurswaarderingen lijden onder de oplopende renteverwachtingen. Op sectorniveau deden zowel in de VS als in Europa de energiewaarden, de financiële sector en de defensieve farmasector het goed. Naast de technologiesector behoorden ook de consumptiegoederen en diensten bij de underperformers. De vrees bestaat dat hogere rentes en hogere olieprijzen op de gezinsbestedingen zullen wegen.
De Amerikaanse megacap namen (de "Magnificent Seven") uit de technologie en andere groeisectoren underperformden de ruimere markt. Hun veelal hogere beurswaarderingen lijden onder de oplopende renteverwachtingen. Op sectorniveau deden zowel in de VS als in Europa de energiewaarden, de financiële sector en de defensieve farmasector het goed. Naast de technologiesector behoorden ook de consumptiegoederen en diensten bij de underperformers. De vrees bestaat dat hogere rentes en hogere olieprijzen op de gezinsbestedingen zullen wegen.
| Aandelenmarkten | September | 3 maanden | Sinds 31/12 | 12 maanden |
| MSCI EMU NR | -3.2% | -4.4% | 10.2% | 24.3% |
| MSCI EUROPE NR | -1.6% | -2.1% | 8.8% | 19.2% |
| MSCI USA NR | -2.3% | -0.2% | 14.0% | 12.0% |
| MSCI JAPAN NR | 0.4% | 1.4% | 12.1% | 16.5% |
| MSCI EM. MARKETS NR | -0.2% | 0.0% | 2.6% | 3.4% |
| MSCI AC WORLD NR | -1.7% | -0.5% | 10.9% | 11.8% |
| Rendementen in EUR op 30/09/2023 | bron: Bloomberg |
Obligatiemarkten: indrukwekkende stijging van obligatierentes
De obligatierentes in de VS, de eurozone en Japan gingen hoger in het derde kwartaal en kwamen in de afgelopen maand september nog in een stroomversnelling terecht. Dat is een contra-intuïtieve evolutie aangezien de centrale banken in de VS en Europa zeer waarschijnlijk de piek van hun rentecyclus hebben bereikt en de desinflatoire trend die zich langzaam maar zeker doorzet. Onder andere het vooruitzicht van rentetarieven die ‘hoger voor langer’ blijven en de stijgende olieprijs duwden de obligatierentes hoger.
De Amerikaanse 2-jarige obligatierente die gevoeliger is voor schommelingen in de vooruitzichten in de monetaire politiek steeg naar 5,15%, een nieuw hoogtepunt in deze cyclus. De 10-jarige rente steeg tot 4,6%, een niveau dat sinds 2007 niet meer werd gehaald. De Duitse 10-jarige rente daalde even na de aankondiging van de ECB, maar volgde nadien de opwaartse trend van de Amerikaanse rente en de olieprijs. Ze bereikte net niet het niveau van 3,0%, het hoogste niveau sinds 2011.
De spread op kwalitatieve bedrijfsobligaties (‘investment grade’) in euro ging in het derde kwartaal en in september wat lager. Door de stijgende risicovrije rente steeg de nominale rente voor bedrijfsobligaties eveneens. De rendementen bevinden zich dus nog dicht bij het hoogste niveau in ruim 10 jaar.
De Amerikaanse 2-jarige obligatierente die gevoeliger is voor schommelingen in de vooruitzichten in de monetaire politiek steeg naar 5,15%, een nieuw hoogtepunt in deze cyclus. De 10-jarige rente steeg tot 4,6%, een niveau dat sinds 2007 niet meer werd gehaald. De Duitse 10-jarige rente daalde even na de aankondiging van de ECB, maar volgde nadien de opwaartse trend van de Amerikaanse rente en de olieprijs. Ze bereikte net niet het niveau van 3,0%, het hoogste niveau sinds 2011.
De spread op kwalitatieve bedrijfsobligaties (‘investment grade’) in euro ging in het derde kwartaal en in september wat lager. Door de stijgende risicovrije rente steeg de nominale rente voor bedrijfsobligaties eveneens. De rendementen bevinden zich dus nog dicht bij het hoogste niveau in ruim 10 jaar.
| Rente overheidsobligaties 10 j. | Huidig | September | 3 maanden | Sinds 31/12 |
| België | 3.50 | 0.41 | 0.44 | 0.27 |
| Frankrijk | 3.40 | 0.42 | 0.47 | 0.28 |
| Duitsland | 2.84 | 0.37 | 0.45 | 0.27 |
| Italië | 4.78 | 0.66 | 0.71 | 0.07 |
| Griekenland | 4.36 | 0.58 | 0.69 | -0.27 |
| Spanje | 3.93 | 0.45 | 0.55 | 0.27 |
| Verenigde Staten | 4.57 | 0.46 | 0.73 | 0.70 |
| Japan | 0.77 | 0.11 | 0.36 | 0.34 |
| (Evolutie tot 30/09/2023) | Source : Bloomberg |
Centrale banken: ‘hoger voor langer’ was het thema van de maand
De Federal Reserve hield haar beleidsrente weliswaar onveranderd (5,25% - 5,50%) in september, maar de vooruitzichten werden eerder als strikt gezien. De Amerikaanse centrale bank toonde zich optimistischer over de economische vooruitzichten tegenover drie maanden geleden. De keerzijde van de medaille is dat het huidige renteniveau langer zal worden aangehouden. De gemiddelde verwachting van de Fed-leden (‘dot plot’) gaat nog steeds uit van één bijkomende renteverhoging dit jaar, maar opvallender was dat voor 2024 nog maar uitgegaan wordt van twee renteverlagingen tegenover vier voordien.
De Europese Centrale Bank heeft zoals verwacht haar beleidsrente verhoogd naar 4% (+25 basispunten). De ECB verlaagde haar groeivooruitzichten en uit de inflatieverwachtingen blijkt dat ze ervan uitgaat dat de huidige monetaire politiek in overeenstemming is met het bereiken van haar inflatiedoelstelling, op voorwaarde dat die voldoende lang blijft aangehouden. De centrale bank gaf evenwel geen indicatie hoe lang die periode dan zou zijn.
De Zwitserse centrale bank liet de rente onverwacht ongewijzigd op 1,75%. De lagere inflatie en tragere groei zijn de redenen, al geeft de SNB aan dat een nieuwe renteverhoging tot de mogelijkheden blijft behoren.
De Europese Centrale Bank heeft zoals verwacht haar beleidsrente verhoogd naar 4% (+25 basispunten). De ECB verlaagde haar groeivooruitzichten en uit de inflatieverwachtingen blijkt dat ze ervan uitgaat dat de huidige monetaire politiek in overeenstemming is met het bereiken van haar inflatiedoelstelling, op voorwaarde dat die voldoende lang blijft aangehouden. De centrale bank gaf evenwel geen indicatie hoe lang die periode dan zou zijn.
De Zwitserse centrale bank liet de rente onverwacht ongewijzigd op 1,75%. De lagere inflatie en tragere groei zijn de redenen, al geeft de SNB aan dat een nieuwe renteverhoging tot de mogelijkheden blijft behoren.
| Tarief centrale bank | Huidig | Laatste aanpassing | Datum |
| Fed funds | 5.25-5.5% | +0.25% | Juli 2023 |
| ECB depositorente | 4.00% | +0.25% | Sept. 2023 |
| Situatie op 30/09/2023 | bron: Bloomberg |
Deviezen: zwakkere euro
De euro verzwakte vrij fors tegenover de dollar en tegenover de meeste andere munten in september. De macro-economische cijfers tonen in Europa meer dan in de andere grote regio’s een duidelijke verzwakking, terwijl de ECB een voorzichtiger toon heeft aangeslagen en bijkomende renteverhogingen weinig waarschijnlijk zijn.
De Zwitserse frank verzwakte licht nadat de Nationale Bank de rente niet verder verhoogde. De Noorse kroon verstevigde daarentegen na een bijkomende renteverhoging door de Noorse centrale bank. De kroon wordt ook ondersteund door hogere olieprijzen. De Bank of England pauzeerde voor het eerst na 14 opeenvolgende verhogingen en dat stuurde het pond lager. De inflatie begint eindelijk te dalen en daarmee ook de renteverwachtingen.
Tijdens de recentste beleidsvergadering van de Bank of Japan werd nog geen gewag gemaakt van een striktere monetaire politiek. De Japanse yen bleef vrijwel onveranderd tegenover de euro, maar verzwakte verder tegenover de dollar om zijn vorige historische dieptepunt van oktober 2022 te benaderen op 150 USD/JPY.
De Zwitserse frank verzwakte licht nadat de Nationale Bank de rente niet verder verhoogde. De Noorse kroon verstevigde daarentegen na een bijkomende renteverhoging door de Noorse centrale bank. De kroon wordt ook ondersteund door hogere olieprijzen. De Bank of England pauzeerde voor het eerst na 14 opeenvolgende verhogingen en dat stuurde het pond lager. De inflatie begint eindelijk te dalen en daarmee ook de renteverwachtingen.
Tijdens de recentste beleidsvergadering van de Bank of Japan werd nog geen gewag gemaakt van een striktere monetaire politiek. De Japanse yen bleef vrijwel onveranderd tegenover de euro, maar verzwakte verder tegenover de dollar om zijn vorige historische dieptepunt van oktober 2022 te benaderen op 150 USD/JPY.
| Deviezen | Huidig | September | 3 maanden | Sinds 31/12 |
| USD | 1.057 | 2.5% | 3.1% | 1.2% |
| GBP | 0.867 | -1.2% | -0.9% | 2.1% |
| JPY | 157.95 | -0.2% | -0.3% | -12.5% |
| CHF | 0.968 | -1.1% | 1.0% | 2.2% |
| Evolutie t.o.v. EUR tot 30/09/2023 | bron: Bloomberg |
Grondstoffen: olieprijs nadert 100 dollar
De brent olieprijs zette zijn opmars verder en overschreed een niveau van 95 dollar pet vat. Bij het begin van het kwartaal schommelde de prijs nog onder 75 dollar. De opwaartse trend wordt nog steeds aangedreven door de productiebeperkingen van 1,3 miljoen vaten per dag tot het einde van het jaar door OPEC+ leden Saoedi-Arabië en Rusland en lage voorraden in de VS. Er wordt vanuit gegaan dat de wereldmarkt in ieder geval tot het einde van het jaar een tekort heeft tussen aanbod en vraag.
De goudprijs daalde in september. Het edele metaal kent een moeilijke omgeving met stijgende rentevoeten (zowel nominaal als reëel) en een stevigere dollar. De industriële grondstoffen toonden een gemengd beeld. De koperprijs ging licht achteruit (-1,8% in september) ondanks iets betere economische signalen vanuit China. De nikkelprijs zette zijn daling verder (-8,0% in september) naar het laagste niveau in twee jaar, door een globaal overaanbod en een dip in de vraag van producenten van batterijen voor elektrische voertuigen. Andere metalen (aluminium, zink) gingen er wel op vooruit, deels aangedreven door short covering.
De goudprijs daalde in september. Het edele metaal kent een moeilijke omgeving met stijgende rentevoeten (zowel nominaal als reëel) en een stevigere dollar. De industriële grondstoffen toonden een gemengd beeld. De koperprijs ging licht achteruit (-1,8% in september) ondanks iets betere economische signalen vanuit China. De nikkelprijs zette zijn daling verder (-8,0% in september) naar het laagste niveau in twee jaar, door een globaal overaanbod en een dip in de vraag van producenten van batterijen voor elektrische voertuigen. Andere metalen (aluminium, zink) gingen er wel op vooruit, deels aangedreven door short covering.
| Grondstoffen | Huidig | September | 3 maanden | Sinds 31/12 |
| Industriële metalen (GSCI) | 420.25 | 1.4% | 3.0% | -6.8% |
| Olie (Brent) | 95.31 | 9.7% | 27.2% | 10.9% |
| Goud | 1848.63 | -5.1% | -3.3% | 2.2% |
| Evolutie in USD tot 30/09/2023 | Source : Bloomberg |
Deel het artikel
Gerelateerde artikelen
12 rue Eugène Ruppert
L-2453 Luxembourg
+352 45 35 451L-2453 Luxembourg
Alle rechten voorbehouden 2024, Degroof Petercam