Onze experten volgen de economie en de financiële markten op de voet.
verantwoord-en-duurzaam-beleggen

Verantwoord beleggen: een kwestie van ethiek, niet van etiquette.

Ophélie Mortier - Responsible Investment Strategist
Het feit dat er geen universele definitie bestaat over verantwoorde beleggingen, of erkende labels, maakt deze denkoefening wat moeilijker. Daarom worden er binnen een financiële instelling zoals Bank Degroof Petercam complexe, maar steeds bijzonder boeiende debatten gehouden om de bena¬dering op het vlak van verantwoord beleggen beter af te bakenen. Onze missie bestaat erin om het vermogen van onze cliënten te beheren. Wij hebben noch de expertise, noch de autoriteit om te bepalen wat wel of niet ethisch is, of wat de best practices zijn inzake ESG-kwesties (Milieu, Maatschappelijk Welzijn, Deugdelijk Bestuur). Het is daarentegen wel onze plicht om mensen bewust te maken van de pro¬blematiek en hen erover te informeren.

Een dubbele verantwoordelijkheid voor verantwoord beleggen

Wij dragen een dubbele verantwoordelijk¬heid tegenover onze cliënten. Ten eerste, een maat¬schappelijke en burgerlijke verantwoordelijkheid. Net zoals andere economische actoren moeten we onze activiteiten en diensten afstemmen op ethische vereisten. Welke maatschappelijke rol speelt een bank zoals de onze, die zowel een financiële instelling als een werkgever is, in de economie? Wat doen we met het geld dat ons wordt toevertrouwd? De maatschappij verwacht steeds vaker een antwoord op deze vragen, die van fundamenteel belang zijn geworden. Dat wordt bovendien verplicht door het regelgevende kader.
Ten tweede dragen we een verantwoordelijkheid tegenover onze cliënten. Onze rol als professional bestaat erin om risico’s te beheren en in te spelen op opportuniteiten. Tegen die achtergrond is ESG-research (die binnen de activa-allocatie en de aandelenkeuze criteria analyseert op het vlak van milieu, maatschappelijk welzijn en deugdelijk bestuur) onlosmakelijk verbonden met verantwoord beleggen. Ondertussen vult deze benadering ons beheer aan. We hebben er een principekwestie van gemaakt.
We beschouwen het immers als onze plicht om deze verschillende criteria te integreren in al onze beleggingsbeslissingen. De meeste waarderingsmodellen voor activa werden in de loop van de vorige eeuw ontwikkeld. De fundamentele veranderingen die we op dit moment doormaken – op het vlak van technologie, milieu of dergelijke meer – zorgen ervoor dat die modellen onvolledig en soms zelfs ontoereikend geworden zijn. Immateriële activa (de reputatie van bedrijven, risico’s op het vlak van IT, patentpiraterij enz.) zijn steeds belangrijker wordende factoren die slechts gedeeltelijk tot uiting komen in deze waarderingsmodellen.

Kiezen en zich aanpassen

De mate waarin zulke factoren een invloed hebben op de samenstelling van een portefeuille, is ook afhankelijk van de ingesteldheid van de belegger. Indien die immers vindt dat de belegging de moeite waard is op het vlak van rendement, zal hij beslissen of dergelijke ethische criteria al dan niet worden opgenomen in zijn beleggingen; en dat met volledige kennis van zaken over de ESG-risico’s die hij neemt.
Indien men ESG-criteria in rekening neemt, moet men ook twee tegengestelde tijdshori¬zons met elkaar verzoenen: de kortetermijnwinst tegenover de duurzaamheid op lange termijn. Elke belegger heeft immers zijn eigen tijdshorizon en ook een eigen ethisch referentiekader. Hij beslist hoe die twee criteria al dan niet geïntegreerd worden in zijn beleggingen. Zo moeten wij als vermogensbeheerder en raadgever in staat zijn om een beheer aan te bieden dat beantwoordt aan de diverse verwachtin¬gen van onze cliënten.

Anticiperen op het risico

Onze voornaamste strategieën integreren de facto criteria op het vlak van milieu, maatschappe¬lijk welzijn en deugdelijk bestuur, aangezien deze ook een economisch belang kunnen hebben. In dat opzicht maken ze dus deel uit van de waaier aan risico’s die elke goedgeïnformeerde belegger moet kunnen inschatten. Het koolstofrisico is hier een goed voorbeeld van. Vandaag wordt dit zowel als een milieu- als economisch risico beschouwd. Daarom moet het koolstofrisico worden opgenomen in de waarderingsmodellen van bedrijven die veel CO2 uitstoten, aangezien dit een echte omwenteling kan betekenen voor een sector zoals olie en gas.

Uitsluitingscriteria

Binnen een zogenaamde duurzame of sociaal verantwoorde strategie, oefent de impact een grotere invloed uit. Zelfs indien de vergoeding voor het risico op korte termijn aanzienlijk kan zijn, zal de beheerder niet beleggen in waarden die te veel zijn gericht op de korte termijn, ingegeven zijn door opportunisme, of te controversieel zijn in het licht van ESG-uitdagingen. Zo zullen bepaalde gedragingen die verband houden met zakelijke ethiek of met het beheer van klimaatverandering enz. volledig uitgesloten worden uit de beleggingen.
Die uitsluitingen werden niet willekeurig gekozen. Ze komen voort uit analyses en onderzoek uitgevoerd door onafhankelijke experts ter zake. Op basis hiervan kunnen we zelf onze mening vormen. Die mening zal eveneens versterkt worden door een dialoog met de emittent van de waarde (het bedrijf). Hier komt ook de toegevoegde waarde van een verantwoorde en duurzame benadering tot uiting: het is niet de bedoeling om de helft van de economische sectoren of emittenten uit te sluiten, maar om best practices in elk domein te bevorderen. Op die manier vinden ze meer ingang om een reële impact te kunnen hebben op de wereldeconomie.

De best practices

Het is belangrijk om op te merken dat het concept van best practices is voortgekomen uit de praktijken van de economische sector zelf. Ze worden dus niet opgelegd door financiële emittenten (‘ethische’ fondsen), maar zijn het resultaat van een uitwisseling van ervaringen tussen de bedrijven zelf. Onze rol bestaat er dus niet in om te dicteren wat goed is en wat niet. We willen daarentegen wel het uitwisselen van best practices vergemakkelijken. Als ondertekenaar van de Principes voor Verantwoord Beleggen van de Verenigde Naties, heeft onze beheervennootschap zich ertoe geëngageerd om de integratie van ESG-criteria in analytische research en in beleggingsbeslissingen te bevorderen. We zorgen er eveneens voor dat de instellingen waarin we beleggen goed en doeltreffend worden geïnformeerd over de ESG-uitdagingen.

Conclusie

Door op vrijwillige basis deze ESG-benadering toe te passen in ons beleggingsproces, gaat onze rol verder dan er slechts voor te zorgen dat het geld in de economie circuleert. We dragen immers bij tot de uitwisseling van ideeën en toepassingen om de economie op middellange en lange termijn duurzamer te maken. Duurzame, ethische, verantwoor¬de beleggingsfondsen draaien immers op de eerste plaats rond transparantie en gezond verstand, onaf¬hankelijk van de labels die ze krijgen. Door meer belang te hechten aan ESG-uitdagingen, wil de verantwoorde beleggingsbenadering die wij vooropstellen de spelers binnen de financiële wereld, de bedrijven en beleggers bewust maken van materiële uitdagingen die in fine een invloed uitoefenen op de prestaties van financiële beleggingen op middellange en lange termijn.
We hebben dus drie doelstellingen: bewust¬maken, bepaalde zaken onder de aandacht brengen en verantwoordelijkheid bijbrengen. Op ons niveau dragen we bij tot de meest duurzame en verantwoorde beleg¬gingsoplossingen. Een kwestie van ethiek dus, niet van etiquette.

Een goed voorbeeld: een bedrijf dat vooruitkijkt.

Een bedrijf ontwerpt en verkoopt corrigerende glazen en oogapparatuur. Het leiderschap en de langetermijnvisie van het management zorgen ervoor dat het bedrijf zich kan positioneren in een snel groeiend marktsegment, gedreven door de vraag uit de opkomende landen en de vergrijzing.
De belangrijkste uitdagingen voor het bedrijf in zijn segment zijn de kwaliteit en de veiligheid van de producten, evenals het beheer van het menselijk kapitaal om de beste talenten voor de ontwikkeling van hoogtechnologische producten aan te trekken en te behouden. Door het aandeelhouderschap van de werknemers, lopen hun belangen gelijk met die van het bedrijf. Dat biedt mogelijkheden voor voortdurende opleiding, zodat de kennis en het innovatievermogen van de werknemers steeds optimaal is.
Een andere belangrijke doelstelling van het bedrijf bestaat erin ervoor te zorgen dat de wereldbevolking toegang heeft tot oogcorrecties. Daarvoor heeft het bedrijf een Stichting opgericht zodat achtergestelde gemeenschappen in India, Madagaskar, Brazilië, Afrika en de Verenigde Staten hun gezichtsproblemen kunnen verbeteren, met name dankzij oogtests, bewustmakings-campagnes en oogapparatuur.
Deel het artikel
Alle rechten voorbehouden 2024, Degroof Petercam