Monthly Market News Januari 2021 – tendensen op de markten

Alexandre Gauthy - Economist

De aandelenmarkten gingen in januari goed van start, maar het momentum verwaterde naarmate de maand vorderde. Ook de sectorprestaties kenden een verschuiving in de loop van de maand.

Tendens aandelenmarkten: vroege winst gaat verloren

De aandelenmarkten schoten snel uit de startblokken bij het begin van het jaar. Beleggers richtten hun aandacht op het potentieel voor meer fiscale ondersteuning in de Verenigde Staten nadat de Democraten de meerderheid in de Senaat binnenrijfden, terwijl het vaccinatieoptimisme de hoop op een heropening van de economieën voedde. Tijdens de eerste twee weken van de maand waren het de Europese aandelen en de emerging markets die van dit ‘normaliseringsscenario’ profiteerden. Cyclische sectoren, die het meest baat hebben bij dit scenario, gingen erop vooruit.
In de tweede helft van de maand werden de Europese beurzen afgeremd door minder gunstige economische cijfers, scherpere inperkingsmaateregelen en een aarzelende start van de vaccinaties. De Amerikaanse beursindices - van de groeibeurs Nasdaq tot de ruime Russel 3000 index - bereikten evenwel nog nieuwe recordniveaus. Met de wat onzekerdere economische situatie op korte termijn en het stilvallen van de opwaartse rentetrend in de VS namen de groeiaandelen weer het voortouw op de cyclische bedrijven.
Met uitzondering van de emerging markets moesten de beurzen de winst die ze eerder in de maand hadden opgebouwd opnieuw prijsgeven. Er ontstond enige nervositeit nadat kleine beleggers zich via sociale media verenigden om een ‘Short squeeze’ uit te lokken tegen grote beleggers (zoals hedge funds) die bepaalde aandelen hadden verkocht zonder ze te bezitten. Naast een koersexplosie van de betrokken aandelen heeft dit voor de ruime markt voor gevolg dat die grote beleggers hun posities in andere aandelen afbouwen om aan dekkingsopvragingen (margin calls) te kunnen voldoen. Dat kan voor een neerwaartse koersdruk gezorgd hebben voor de markt in het algemeen.
Per einde maand hadden ongeveer een derde van de bedrijven van de S&P500 hun resultaten over het vierde kwartaal gepubliceerd. Die waren in het algemeen beter dan verwacht, maar de bedrijven werden daar veelal niet voor beloond met een positieve koersreactie. Dat kan erop wijzen dat veel goed nieuws al in de koersen verrekend zit.

Tendens obligatiemarkten: kortstondig hogere rente

De Amerikaanse 10-jarige rente steeg in de eerste helft van de maand voor het eerst sinds maart vorig jaar boven 1,1% uit. De stijging met bijna 25 basispunten kan toegeschreven worden aan de grotere kans dat het Congres de nieuwe fiscale steunprogramma’s in de loop van dit jaar zal goedkeuren en aan commentaren van sommige Fed-leden. In de tweede helft van de maand temperde het enthousiasme daarover, maar de 10-jarige rente kon standhouden boven 1%. De Duitse 10-jarige rente bleef vlak rond -0,55%.
Als met de regelmaat van een klok is de politieke instabiliteit terug in Italië. De regering Conte viel nadat coalitiepartner Italia Viva had beslist om zich terug te trekken. De reden hiervoor was een geschil over de besteding van de middelen die het land krijgt uit het Europees stimuleringspakket. Er zal nu bekeken worden of een andere meerderheid op de been kan worden gebracht zonder verkiezingen te houden. Het renteverschil van Italiaanse met Duitse 10-jarige overheidsobligaties steeg de voorbije weken met een 20-tal basispunten, maar kon op het einde van de maand wat terugvallen.
De spreads van bedrijfsobligaties bleven ook in januari zeer stabiel, zowel voor kwaliteitsobligaties (‘investment grade’) als voor het ‘high yield’-segment. Ze bevinden zich op hun pre-coronaniveaus van februari 2020. De spreads bleven op niveau in een context van talrijke emissies door bedrijven.

Centrale banken: on hold

De centrale banken van de belangrijke landen hielden de afgelopen maand een beleidsbepalende vergadering, maar in geen enkel geval werd een wijziging in de monetaire politiek aangekondigd of zelfs maar gesuggereerd.
Begin dit jaar leken sommige leden van de Federal Reserve te suggereren dat de centrale bank sneller dan verwacht zou beginnen met het terugschroeven van haar aankopen van activa. Voorzitter Powell herhaalde evenwel dat de tijd daar nog niet rijp voor was en dat de centrale bank ruim op voorhand met de markten zal communiceren wanneer dit het geval zal zijn. De Fed zal uiterst voorzichtig moeten blijven in haar communicatie om het scenario van 2013 (‘Taper tantrum’) niet te herhalen.

Deviezen: beperkte schommelingen

De dollar verstevigde licht in januari, na de zwakte van de voorbije maanden. Nu de Democraten alsnog de (nipst mogelijke) meerderheid in de Senaat konden binnenhalen, zijn de kansen op een uitgebreider stimuleringsplan wat gestegen.
De Chinese munt zet zijn opmars tegenover de dollar verder. In de voorbije maand won de renminbi 1,5% waardoor de winst sinds het dieptepunt eind mei van vorig jaar nu ruim 10% bedraagt. De sterke economische cijfers en de mogelijk strakkere monetaire politiek later dit jaar ondersteunen de munt. De centrale bank wil immers de focus verleggen van ondersteuning van de economie naar het onder controle houden van financiële risico’s. Het land realiseerde in december het hoogste overschot ooit op zijn handelsbalans.
De munten van de emerging markets kenden een gemengde maand. Vooral de Braziliaanse real en de Zuid-Afrikaanse rand verzwakten door het ongunstige coronanieuws en de bezorgdheid over de impact van de gezondheidscrisis op de financiële toestand van beide landen.

Grondstoffen: verrassing van Saoedi-Arabië duwt olieprijs hoger

De brent olieprijs steeg in het begin van de afgelopen maand vrij fors tot boven 55 dollar per vat door de eenzijdige beslissing van Saoedi-Arabië om gedurende de maanden februari en maart 1 miljoen vaten per dag minder op te pompen. Het land kon op die manier de andere OPEC+ landen overtuigen om hun productie niet te verhogen. In het licht van de opnieuw strengere coronamaatregelen in veel landen, zou een hoger aanbod de prijs kwetsbaar gemaakt hebben.
De goudprijs steeg begin januari even tot 1.950 dollar per ons door een laatste opstoot van politieke spanningen in de VS. Het edele metaal kon de winst evenwel niet vasthouden en sloot de maand uiteindelijk licht lager af.
De industriële metalen bleven stabiel in januari, met uitzondering van nikkel dat zijn koers met ongeveer 7% zag stijgen en op die manier een vervolg breide aan de spectaculaire hausse van het afgelopen jaar. De stijging weerspiegelt de verwachte structurele toename van de vraag door het gebruik in batterijen voor elektrische voertuigen.