15.11.20185 min
Deel het artikel
Voelt uw beleggingsportefeuille de klimaatverandering?
De hete zomer van 2018 liet ons de ernst zien van de ontregeling van het klimaat. Klimaatverandering brengt fysieke risico’s met zich mee. Volgens de experts van het World Economic Forum behoren de klimaatrisico’s tot de top drie van de belangrijkste risico's. Moet u zich als belegger zorgen maken? Is uw vermogen beschermd tegen het ecologische risico?
Klimaatverandering: een potentieel materieel risico
Het Klimaatakkoord van Parijs van eind 2015 vormt een keerpunt in het internationale engagement voor het klimaat. Belangrijker nog is dat beleggers zich sindsdien bewust zijn geworden van de risico's die met de klimaatverandering gepaard gaan, en dat duurzaam beleggen daardoor in de lift zit. En dat ook de regelgever zich met dit onderwerp gaat bezighouden. Het actieplan van de Europese Commissie erkent dat het de plicht is van alle beleggers om rekening te houden met ecologische, maatschappelijke en bestuurscriteria. Haar doelstellingen op het vlak van duurzame financiering zijn ambitieus en richten zich op het klimaatrisico: ons aanpassen aan de klimaatverandering, vervuiling voorkomen, ecosystemen behouden, enz.n, enz.
Het spreekt voor zich dat er in elk beleggingsscenario rekening moet worden gehouden met ecologische risico's, zowel op macro- als op micro-economisch vlak.
Onvolmaakte maatregelen die gelukkig bestaan
Laten we eerst nog eens te berde brengen dat vier economische sectoren het leeuwendeel van de koolstofuitstoot of de uitstoot van broeikasgassen voor hun rekening nemen: de nuts-, grondstoffen-, energie- en industriesector.
Als we het diversificatie-, markt- en liquiditeitsrisico buiten beschouwing laten, zal een beleggingsportefeuille die weinig is blootgesteld aan die vier sectoren, weinig risico lopen ten gevolge van klimaatveranderingen en van voornamelijk de regelgeving die noodgedwongen verstrengt.
We pleiten er zeker niet voor om beleggingen in de energiesector terug te schroeven. Zich bewust zijn van het risico, het proberen in te schatten en meten kan een beter beheer mogelijk maken. In de sectoren met de meeste blootstelling is het belangrijk om te kijken naar de intrinsieke risico's van de sector, en vervolgens naar de mate waarin een individuele emittent eraan is blootgesteld.
Koolstofarm maken van uw beleggingsportefeuille
Vandaag wordt er steeds vaker gekeken naar de koolstofuitstoot. Ook is er almaar meer sprake van het koolstofarm maken van portefeuilles. Maar wat betekent dat precies?
Er bestaan meerdere benaderingen om een portefeuille koolstofarm te maken. Voorzichtigheid is echter geboden. We moeten er namelijk van uitgaan dat het concept zich baseert op onvolmaakte processen. Niet elke onderneming of fabriek is uitgerust met een sensor die meet hoeveel koolstof zij uitstoot. De koolstofuitstoot wordt eerder op bedrijfsniveau gerapporteerd of geschat. Een bijkomende moeilijkheid is de berekening van de directe uitstoot (ten gevolge van de vervaardiging van het product zelf) en de indirecte uitstoot (ten gevolge van het gebruik van het product). Bovendien zijn de benaderingen tot het koolstofarm maken gericht op één enkel aspect van de portefeuille, met name het klimaatrisico. De andere beheerdimensies van de portefeuille blijven bijgevolg ongemoeid.
Een eerste benadering bestaat erin om te beleggen in de sectoren met een lage uitstoot. We kunnen dan bijvoorbeeld denken aan een portefeuille die (volledig of gedeeltelijk) gaat vermijden om posities te nemen in de energie-, nuts-, industrie- en grondstoffensector. Dat is om twee redenen een eerder enge benadering.
Ten eerste wegens de diversiteit binnen de industrie- en grondstoffensector. Ten tweede kan de heksenjacht tegen de energiesector ertoe leiden dat sommige mensen radicaal de olie- en gassector de rug toekeren. Ook al leveren ze onvoldoende inspanningen, toch kan uitsluiting ervoor zorgen dat we in een onomkeerbare situatie verzeilen. De overgang naar een lage koolstofeconomie vereist immers een dialoog met alle actoren en partijen die betrokken zijn bij een ambitieuze en haalbare omslag.
Ten eerste wegens de diversiteit binnen de industrie- en grondstoffensector. Ten tweede kan de heksenjacht tegen de energiesector ertoe leiden dat sommige mensen radicaal de olie- en gassector de rug toekeren. Ook al leveren ze onvoldoende inspanningen, toch kan uitsluiting ervoor zorgen dat we in een onomkeerbare situatie verzeilen. De overgang naar een lage koolstofeconomie vereist immers een dialoog met alle actoren en partijen die betrokken zijn bij een ambitieuze en haalbare omslag.
Een tweede benadering voor het koolstofarm maken, bestaat uit het berekenen van de koolstofafdruk van een portefeuille, en de wil om die te verminderen, hetzij over de looptijd, hetzij ten opzichte van een andere portefeuille of referentie-index. Die benadering die in opmars is, heeft twee voordelen:
- Het meten van de koolstofafdruk laat ten eerste toe om een ruwe schatting te maken van het risico en die te vergelijken met verschillende indicatoren. Deze methode staat weliswaar nog niet helemaal op punt.
- Pogen de koolstofafdruk te verminderen, geeft weer echt vooruitgang te willen boeken en zich terdege bewust te zijn van het ecologische risico.
Het koolstofarm maken van een portefeuille brengt echter ook verschillende methodologische tekortkomingen aan het licht. Zo vertoont de methode om de koolstofafdruk te berekenen verschillende zwakke punten (directe en indirecte uitstoot, gerapporteerde of geschatte uitstoot, quid de toepassing op minder traditionele activaklassen, enz.). Een beleggingsproces en portefeuillesamenstelling die uitsluitend zijn gebaseerd op die maatstaf, zijn daardoor de facto risicovol. De meeste beleggingsoplossingen gaan de koolstofafdruk van de portefeuille optimaliseren door bepaalde individuele lijnen te onder- of overwegen, afhankelijk van hun geschatte uitstoot.
Een ander aspect is het reduceren van de totale uitstoot in de portefeuille over een bepaalde periode. Aangezien de technologie niet stilstaat, is de kans aan de ene kant groot dat bij een ongewijzigde portefeuille de koolstofuitstoot op een natuurlijke manier vermindert. Aan de andere kant zal ten gevolge van de verbeteringen die worden aangebracht aan de berekeningsmethode, de koolstofuitstoot ofwel stijgen ofwel dalen.
Een ander aspect is het reduceren van de totale uitstoot in de portefeuille over een bepaalde periode. Aangezien de technologie niet stilstaat, is de kans aan de ene kant groot dat bij een ongewijzigde portefeuille de koolstofuitstoot op een natuurlijke manier vermindert. Aan de andere kant zal ten gevolge van de verbeteringen die worden aangebracht aan de berekeningsmethode, de koolstofuitstoot ofwel stijgen ofwel dalen.
Er is dus een consensus om de koolstofuitstoot te beschouwen als een onvolmaakte maatstaf. Een beleggingsstrategie uitsluitend baseren op de koolstofuitstoot is dan ook riskant. Toch vormt de koolstofuitstoot een indicator van het klimaatrisico en is hij relevant. De klimaatverandering gaat immers gepaard met financiële en economische risico's op korte en middellange termijn. Dat wordt aangetoond door de evolutie van de koolstofprijs (zie grafiek). Daarom is het essentieel om het klimaatrisico als afzonderlijke indicator op te nemen in de beginfase van het beleggingsproces. Dat moet gebeuren op een weldoordachte manier door de analisten en beheerders die vertrouwd zijn met alle uitdagingen van hun economische sectoren die zij onderwerpen aan een diepgaand fundamenteel onderzoek.
Wist u dat …
… de aandelen- en obligatieanalisten en de portefeuillebeheerders van Degroof Petercam in de beginfase van de beleggingsprocessen van de strategieën rekening houden met het koolstofrisico en de klimaatverandering? Bovendien wordt de koolstofuitstoot van alle fondsen die worden beheerd door Degroof Petercam Asset Management, elk kwartaal berekend. Op die manier worden de beheerders en beleggers zich bewust van het reële klimaatrisico, en krijgen zij een eerste schatting van dat risico in de globale portefeuille. Op basis van die schatting kunnen er bepaalde aanpassingen worden doorgevoerd op macroniveau en op het niveau van de individuele lijnen, en dat in het kader van een globaal risicomanagement.
Deel het artikel
Gerelateerde artikelen
12 rue Eugène Ruppert
L-2453 Luxembourg
+352 45 35 451L-2453 Luxembourg
Alle rechten voorbehouden 2024, Degroof Petercam